
Stratocaster Và Jazzmaster: Cây Đàn Nào Phù Hợp Nhất Với Bạn?
Hai mẫu đàn mang tính biểu tượng của Fender và Squier – Stratocaster và Jazzmaster – từ lâu đã trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều tay guitar. Nhưng đâu mới là cây đàn phù hợp nhất với bạn? Trong bài viết này, chúng ta sẽ so sánh đặc điểm kỹ thuật, âm thanh, cảm giác chơi, cũng như xem xét toàn bộ các dòng Fender và Squier để giúp bạn chọn lựa dựa trên phân khúc phù hợp.
Tóm tắt nhanh
Stratocaster có âm thanh sáng hơn nhờ hệ thống pickup single coil, trong khi Jazzmaster cho âm thanh đầy và ấm hơn nhờ pickup bản rộng. Thông thường, Jazzmaster nằm ở phân khúc cao hơn một chút so với Stratocaster. Ngoài ra, Jazzmaster có dáng thân offset (lệch tâm) đặc trưng, còn Stratocaster thì không.

So sánh thông số
Trước hết, hãy xem qua bảng so sánh giữa hai phiên bản tiêu chuẩn của Fender: American Standard/Original Stratocaster và American Standard/Original Jazzmaster.
| Đặc điểm | Stratocaster | Jazzmaster |
|---|---|---|
| Kiểu thân | Double Cutaway | Double Cutaway |
| Gỗ thân đàn | Alder | Alder |
| Pickup | Ba Single-Coil | Hai Single-Coil bản rộng |
| Kiểu cần đàn | C-Shape | C-Shape |
| Gỗ cần đàn | Maple | Maple |
| Kiểu gắn cần | Bolt-On | Bolt-On |
| Số phím | 22 | 21 |
| Gỗ mặt phím | Rosewood hoặc Maple | Rosewood |
| Chiều dài scale | 25.5” | 25.5” |
| Ngựa đàn | Tremolo đồng bộ (Synchronised Tremolo) | Tremolo nổi (Floating Tremolo) |
| Trọng lượng | 3.6 kg | 3.9 kg |
Fender Jazzmaster so với Fender Stratocaster
Lưu ý rằng đây chỉ là hai mẫu đại diện. Fender và Squier đều có rất nhiều biến thể của Stratocaster và Jazzmaster, và thông số kỹ thuật sẽ khác nhau tùy theo từng dòng (phần sau bài viết sẽ nói rõ hơn).

Sự khác biệt về âm thanh
Dù nhìn bề ngoài có phần tương đồng, Stratocaster và Jazzmaster lại mang đến âm thanh rất khác nhau.
Stratocaster có chất âm sáng và rõ, nhờ ba pickup single coil. Ngược lại, Jazzmaster mang âm sắc ấm và mượt hơn, do sử dụng pickup bản rộng, thậm chí một số mẫu còn được trang bị humbucker. Điều này khiến Strat phù hợp hơn với các thể loại nhạc clean, còn Jazzmaster lại lý tưởng cho âm thanh có độ méo cao.
Một điểm yếu của Stratocaster là khi dùng với ampli có gain lớn, các pickup single coil dễ tạo ra tiếng hú và nhiễu (hum). Trong khi đó, pickup của Jazzmaster có đầu ra mạnh hơn và ít bị nhiễu, nên phù hợp hơn cho rock nặng và metal.
Tất nhiên, sẽ rất khó để cảm nhận sự khác biệt này mà không trực tiếp nghe thử, nên phần video minh họa sẽ giúp bạn dễ so sánh hơn.
Những khác biệt chính về âm thanh
- Stratocaster: Âm thanh sáng và mỏng hơn.
- Jazzmaster: Âm thanh đầy và ấm hơn.
- Jazzmaster ít bị nhiễu và hú hơn khi chơi với âm thanh méo (distortion).
Ngoại hình và Cảm giác chơi
Jazzmaster và Stratocaster đều là những cây guitar điện có thiết kế double-cutaway, tuy nhiên Stratocaster mang dáng thân đối xứng và truyền thống hơn, trong khi Jazzmaster lại có thiết kế offset (lệch tâm) đặc trưng, được tạo ra để mang lại tư thế chơi thoải mái hơn, đặc biệt khi ngồi.

Cả hai cây đàn đều có độ dày và trọng lượng tương đương, cùng kiểu cần đàn phổ biến là C-shape, nên nhìn chung chúng mang lại cảm giác cầm nắm và chơi khá giống nhau, dù đứng hay ngồi. Chiều dài scale của cả hai cũng giống hệt nhau.
Điểm tương đồng:
- Cùng kiểu thân double-cutaway
- Thiết kế mỏng và nhẹ
- Đa số đều dùng cần đàn C-shape
- Chiều dài scale 25.5″ giống nhau
- Thường đều có pickguard
Điểm khác biệt:
- Jazzmaster có dáng thân lệch (offset), còn Stratocaster có dáng chuẩn hơn
- Jazzmaster có 21 phím, trong khi Stratocaster có 22 phím
- Pickup của Jazzmaster lớn hơn
- Stratocaster có 3 pickup, còn Jazzmaster chỉ có 2 pickup
- Stratocaster có nhiều tùy chọn màu sắc hơn
Các mẫu hiện có
Giờ hãy xem chi tiết hơn về các dòng Jazzmaster và Stratocaster. Cả hai đều được sản xuất bởi Squier và Fender. Fender đảm nhiệm các mẫu thuộc phân khúc cao hơn, còn Squier tập trung vào các lựa chọn phổ thông và dành cho người mới bắt đầu.
Phân khúc phổ thông
| Mẫu đàn | Gỗ thân | Ngựa đàn | Phân khúc |
|---|---|---|---|
| Squier Bullet Stratocaster | Basswood | Cố định | Phổ thông |
| Squier Affinity Stratocaster | Alder | Tremolo 6 ngựa | Phổ thông |
| Squier Affinity Jazzmaster HH | Alder | Cố định | Phổ thông |
| Squier Affinity Jazzmaster | Poplar | Tremolo 2 điểm | Phổ thông |
Phân khúc tầm trung
| Mẫu đàn | Gỗ thân | Ngựa đàn | Phân khúc |
|---|---|---|---|
| Squier Contemporary Stratocaster | Poplar | Floyd Rose | Tầm trung |
| Squier Classic Vibe Stratocaster | Poplar/ Pine | Tremolo 6 ngựa | Tầm trung |
| Squier Classic Vibe 60’s Jazzmaster | Poplar | Tremolo 6 ngựa | Tầm trung |
| Squier Contemporary Jazzmaster | Poplar | Cố định | Tầm trung |
| Fender Player Stratocaster | Alder | Tremolo 2 điểm | Tầm trung |
| Fender Player Jazzmaster | Alder | Tremolo 6 ngựa | Tầm trung |
| Fender Deluxe Stratocaster | Alder | Tremolo 2 điểm | Tầm trung |
| Fender Vintera Stratocaster | Alder | Tremolo 6 ngựa | Tầm trung |
Phân khúc cao
| Mẫu đàn | Gỗ thân | Ngựa đàn | Phân khúc |
|---|---|---|---|
| Fender Vintera Jazzmaster | Alder | Tremolo | Cao cấp |
| Fender Noventa Jazzmaster | Alder | Tremolo | Cao cấp |
| Fender Boxer Strat | Basswood | Floyd Rose | Cao cấp |
| Fender American Performer Strat | Alder | Tremolo 2 điểm | Cao cấp |
| Fender American Professional Strat | Alder | Tremolo 2 điểm | Cao cấp |
| Fender American Professional Jazzmaster | Alder | Tremolo | Cao cấp |
| Fender American Showcase Strat | Alder | Tremolo 2 điểm | Cao cấp |
| Fender American Ultra Strat | Alder | Tremolo | Cao cấp |
| Fender American Ultra Jazzmaster | Alder/ Ash | Tremolo | Cao cấp |
| Fender American Original Strat | Alder | Tremolo | Cao cấp |
| Fender American Original Jazzmaster | Alder | Tremolo | Cao cấp |
Sự khác biệt trong thiết kế
Phần này sẽ tập trung so sánh thiết kế của từng cây đàn và cách chúng ảnh hưởng đến âm thanh, ngoại hình và cảm giác chơi. Lưu ý rằng có nhiều phiên bản khác nhau của cả hai dòng (như đã nói ở phần trên), nên nội dung sau đây sẽ dựa trên các phiên bản truyền thống của Jazzmaster và Stratocaster.
Thân đàn
Cả Jazzmaster và Stratocaster đều có thiết kế double-cutaway, giúp người chơi dễ dàng tiếp cận các phím cao. Jazzmaster có dáng offset (lệch tâm) nhẹ so với Stratocaster, mang lại cảm giác tiếp cận các phím cao tự nhiên và thoải mái hơn một chút.

Cả hai cây đàn thường được làm bằng gỗ alder, mang đến sự cân bằng giữa âm trung và âm sáng. Thiết kế công thái học của chúng khiến việc chơi khi ngồi hoặc đứng đều thoải mái, phù hợp cho nhiều phong cách biểu diễn.
Cần đàn
Trên hầu hết các mẫu, Jazzmaster và Stratocaster đều có cần đàn dạng C-shape, được làm từ gỗ maple và liên kết bolt-on. Phím đàn thường bằng maple hoặc rosewood, tùy phiên bản.
Điểm khác biệt đáng chú ý là Stratocaster có 22 phím, còn Jazzmaster chỉ có 21 phím.
Pickup
Sự khác biệt rõ rệt nhất giữa hai cây đàn nằm ở hệ thống pickup.
Stratocaster nổi tiếng với 3 pickup single-coil, trong khi Jazzmaster sử dụng 2 pickup single-coil dạng rộng (wide single coil). Một số mẫu Jazzmaster hiện đại còn được trang bị 2 humbucker thay thế.
Sự khác nhau này ảnh hưởng lớn đến âm thanh:
- Single-coil chỉ có một nam châm, cho âm thanh sáng và sắc, nhưng dễ bị nhiễu và hú khi dùng với amp có độ gain cao.
- Wide single-coil cũng chỉ có một nam châm, nhưng có cuộn dây rộng và ngắn hơn, giúp giảm nhiễu và hú, đồng thời cho độ output cao hơn, mang lại âm thanh ấm hơn và mượt hơn so với single-coil thông thường.
- Humbucker có hai nam châm, hầu như loại bỏ hoàn toàn tiếng hú, và cho âm thanh ấm áp, dày và mạnh nhất.
Một số mẫu Stratocaster cũng có pickup humbucker hoặc P90, nhưng khá hiếm. Cấu hình phổ biến nhất vẫn là HSS, với humbucker ở ngựa và hai single-coil ở giữa và cần.
Hệ thống điều khiển
Do Stratocaster có ba pickup, còn Jazzmaster chỉ có hai, nên hệ thống điều khiển cũng khác biệt.
-
Stratocaster: có công tắc 5 nấc, hai núm tone và một núm volume tổng.
-
Jazzmaster: có công tắc 3 nấc, một công tắc chuyển chế độ lead/rhythm, hai núm tone và hai núm volume.
Trên Jazzmaster, công tắc lead/rhythm cho phép thiết lập hai chế độ khác nhau:
-
Ở chế độ lead, bạn dùng công tắc 3 nấc để chọn giữa các pickup, đồng thời điều chỉnh bằng tone và volume tổng.
-
Ở chế độ rhythm, công tắc này bỏ qua hệ thống 3 nấc, kích hoạt pickup cần và sử dụng tone và volume riêng của chế độ rhythm.
Ngựa đàn
Cả Stratocaster và Jazzmaster đều có ngựa nổi (floating bridge), cho phép dùng cần tremolo để thay đổi cao độ khi chơi. Tuy nhiên, thiết kế của hai loại ngựa này khác nhau đôi chút: cần tremolo trên Jazzmaster được đặt lùi xa hơn về phía sau thân đàn so với Stratocaster, tạo ra cảm giác chơi và độ căng dây khác biệt.
Nên chọn loại nào?
Cách tốt nhất để biết cây đàn nào phù hợp với bạn là thử trực tiếp cả hai. Hãy cảm nhận âm thanh, cảm giác cầm đàn và phong cách thiết kế, vì chúng mang đến trải nghiệm rất khác nhau.
Tuy nhiên, để dễ hình dung, có thể tóm gọn như sau:
- Stratocaster: âm thanh sáng hơn, lý tưởng cho clean tone và các thể loại như pop, funk, blues hoặc indie nhẹ.
- Jazzmaster: phù hợp hơn với âm thanh gain cao, lý tưởng cho rock, shoegaze, alternative hoặc metal nhẹ.
- Stratocaster có nhiều tùy chọn màu sắc, cấu hình pickup và dải sản phẩm phong phú hơn, đáp ứng nhiều nhu cầu và ngân sách khác nhau.
Dành cho người mới bắt đầu
Thông thường, Stratocaster được khuyên dùng cho người mới học, vì có giá khởi điểm thấp hơn. Tuy nhiên, cả hai cây đàn đều rất thoải mái khi chơi và thân thiện với người mới.
Nếu bạn mới bắt đầu nhưng muốn hướng đến rock hoặc metal, Jazzmaster có thể là lựa chọn phù hợp hơn, nhờ khả năng chống hú tốt hơn khi chơi ở mức gain cao.
Xem thêm sản phẩm Guitar Điện.
Xem thêm sản phẩm Guitar Acoustic.
Xem thêm sản phẩm Guitar Classic.
Xem thêm sản phẩm Guitar Pedal.
Xem thêm sản phẩm Phụ Kiện Guitar.


