Midi Controller

Midi Controller

Hướng Dẫn Mua Midi Controller Dành Cho Người Mới

Từ Việc Chơi Nhạc Cụ Phần Mềm Đến Điều Khiển DAW, Trình Diễn Trực Tiếp Và Nhiều Hơn Nữa

MIDI controller là một trong những công cụ sáng tạo đa năng nhất hiện có. Nhưng chúng thực sự làm gì và loại nào phù hợp với bạn? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.

Trong phần giới thiệu về MIDI controller này, chúng tôi sẽ giải thích những điều cơ bản về MIDI – bao gồm các loại controller, đâu là lựa chọn tốt nhất cho bạn, và nhiều thông tin hữu ích khác.

Midi Controller Là Gì?

MIDI controller là một nhóm công cụ làm nhạc rất đa dạng. Về cốt lõi, một MIDI controller là một thiết bị nhập liệu, gửi thông tin đến một thiết bị khác. Nó có thể điều khiển phần mềm hoặc phần cứng âm nhạc của bạn, giống như cách bàn phím hoặc joystick điều khiển máy tính vậy.

MIDI controller có thể hoạt động cùng phần mềm máy tính, synthesizer, sound module, thậm chí cả bàn mixer hoặc bàn điều khiển ánh sáng. Thông tin MIDI được gửi dưới dạng nhị phân và chuyển đổi thành thứ bạn nghe hoặc thấy – có thể là một nốt nhạc, một tiếng gõ trống, hoặc sự thay đổi của một thiết lập nào đó.

Chúng có rất nhiều định dạng khác nhau cho từng công việc sáng tạo riêng. Bạn gọi là controller – chúng tôi gọi đó là cả một thế giới tùy chọn ngay trong tầm tay bạn!

Có Những Loại Midi Controller Nào?

Có rất nhiều loại MIDI controller, và mỗi loại lại phục vụ một công việc riêng.

• Keyboard controller: một trong những loại phổ biến nhất đối với nhạc sĩ. Chúng không có âm thanh sẵn nhưng dùng để điều khiển nhạc cụ phần mềm và sound module. Một số mang cảm giác giống đàn piano acoustic, số khác lại giống synthesizer hoặc keyboard.
• Touchpad controller: gồm các pad cảm ứng để gõ beat, kích hoạt sample, điều khiển phần mềm, và nhiều hơn nữa.
• Wind instrument controller: chơi giống nhạc cụ hơi, chuyển hơi thở và nốt nhạc của bạn thành dữ liệu số.
• DJ controller: công cụ chuyên dụng để thao tác trực tiếp với phần mềm DJ.
• Fader controller: hoạt động như một bàn trộn, cho phép bạn điều chỉnh tham số phần mềm.
• Software controller: được thiết kế riêng để kiểm soát phần mềm làm nhạc.

Tôi Nên Mua Loại Controller Nào?

Bạn có thể mua một MIDI controller chuyên dụng hoặc một loại đa năng – tùy thuộc vào nhu cầu âm nhạc/kỹ thuật chính của bạn.

• Nếu bạn muốn một công cụ toàn diện (ví dụ: chơi giai điệu, bassline, gõ beat và điều khiển các tham số khác), một keyboard có thêm pad và fader sẽ là lựa chọn hợp lý. Nó mang đến khả năng kiểm soát đa dạng các nhạc cụ ảo, trống, hiệu ứng, sample và nhiều hơn nữa.
• Nếu bạn quan tâm đến một yếu tố cụ thể, như gõ beat hoặc kiểm soát hoàn toàn DAW (Digital Audio Workstation), bạn có thể chọn controller tập trung hơn. Đó có thể là pad controller, nhạc cụ hơi điện tử, DJ controller, fader controller hoặc keyboard controller không có tính năng bổ sung.

Keyboard Midi Controller

Keyboard controller là lựa chọn hoàn hảo để điều khiển phần mềm và phần cứng nhạc cụ.

Bạn nên cân nhắc số lượng phím và quãng tám (bàn phím tiêu chuẩn có từ 25 đến 88 phím), cũng như kích thước phím và độ phản hồi của phím (hammer action mang lại cảm giác như đàn piano acoustic, các lựa chọn khác lại giống synth hoặc keyboard).

Như đã đề cập, một số keyboard controller có thêm pad và fader để gõ beat và điều khiển các tham số khác.

Nếu bạn muốn một MIDI controller đa chức năng dựa trên bàn phím, Akai Professional MPK Mini MK3 Laptop Production Keyboard là một thiết bị cần có cho cả producer lẫn người chơi nghiệp dư.

Chiếc MIDI keyboard nhỏ gọn này có 25 phím, 8 pad, 8 núm điều khiển và một cần điều khiển nhỏ (thumbstick) thay cho pitch wheel cồng kềnh, cho phép kiểm soát pitch và modulation.

MPK Mini MK3 mang lại nhiều tùy chọn điều khiển, với mức giá dưới phải chăng như vậy, thực sự rất đáng tiền.

Nếu bạn đang tìm một keyboard controller mang cảm giác gần với đàn piano acoustic, bạn có thể cân nhắc Native Instruments Kontrol S61 MK3. Nó có bàn phím Fatar semi-weighted cao cấp, cho cảm giác chơi mượt mà. Ngoài ra, bạn còn nhận được gói phần mềm Komplete 14 – bộ sưu tập khổng lồ các nhạc cụ, âm thanh và hiệu ứng.

Pad Midi Controller

Akai Professional MPD226

Được ưa chuộng bởi beatmaker, DJ và producer, pad controller không chỉ đơn giản để gõ kick và snare.

Tùy theo phần mềm, chúng có thể kích hoạt sample, biến đổi âm thanh, điều khiển DAW và nhiều hơn nữa.

Một số pad controller còn có sequencer và sampler tích hợp, nhưng Akai MPD226 là một thiết bị đơn giản, hoàn hảo cho người mới bắt đầu làm beat.

Thiết kế lấy cảm hứng từ dòng MPC huyền thoại của Akai, MPD226 có 16 pad, 4 fader, 4 núm xoay và đi kèm Ableton Live Lite, giúp bạn bắt tay sáng tạo gần như ngay lập tức.

Fader Midi Controller

SubZero MiniControl

Fader controller cho phép bạn điều khiển các tham số trong phần mềm hoặc phần cứng. Đây là lựa chọn lý tưởng để quản lý bàn trộn phần mềm hoặc điều chỉnh các tham số trượt. Thay vì phải click chuột, bạn có fader vật lý để thao tác nhanh hơn.

SubZero MiniControl là một controller siêu nhỏ gọn, dễ dàng bỏ vào balo. Nếu bạn cần thiết bị không chiếm nhiều diện tích trong setup, đây là lựa chọn hoàn hảo. Nó có fader, núm xoay, cùng nút điều khiển transport để quản lý phần mềm nhạc.

Software Midi Controller

Akai Professional APC Mini MK2 Ableton Controller

Đây là dòng controller thường được thiết kế riêng cho phần mềm mục tiêu.

APC Mini MK2 có ma trận pad 8×8 với 64 pad RGB backlit và 9 fader có thể gán chức năng. Điều này giúp bạn kiểm soát Ableton Live một cách trực quan: khởi động loop, điều chỉnh nhạc cụ và thay đổi tham số.

Ngoài ra, còn có nút Scene Launch để kích hoạt nhiều clip cùng lúc khi biểu diễn live.

Wind Midi Controller

Roland AE-01 Aerophone

EWI (Electronic Wind Instrument) controller là một trong những ứng dụng thú vị nhất của MIDI. Chúng mô phỏng nhạc cụ hơi thực, chuyển hơi thở và ngón bấm của bạn thành dữ liệu số, cho phép chơi nhạc cụ hơi ảo với độ biểu cảm cao.

Roland AE-01 Aerophone Mini là lựa chọn tuyệt vời – nó nhận diện áp lực hơi thở, độ động, ngón bấm và cả lực cắn. Thiết bị đi kèm 6 âm thanh tích hợp và 50 âm thanh khác có sẵn qua app hỗ trợ.

DJ Controller

Native Instruments Traktor Kontrol S3

DJ controller là một trong những loại MIDI controller chuyên biệt nhất. Kết nối với máy tính, chúng được thiết kế để điều khiển phần mềm DJ bằng nhiều thao tác trực tiếp.

Hầu hết controller đều có platter, mixer, pad, hiệu ứng, cùng các nút để duyệt playlist.

Càng đầu tư nhiều tiền, bạn càng có nhiều tính năng như platter motorised, audio interface tích hợp, hiệu ứng onboard… Hầu hết đều đi kèm phần mềm để bạn bắt đầu mix ngay.

Traktor Kontrol S3 là lựa chọn tầm trung tuyệt vời, với layout 4 kênh tiêu chuẩn câu lạc bộ và bản đầy đủ Traktor Pro 3.

Sự Khác Biệt Giữa Midi Controller Và Keyboard, Synthesizer, Drum Machine

Một MIDI controller độc lập có thể trông giống hệt piano, keyboard hoặc drum machine, nhưng thường không có âm thanh tích hợp.

Đúng như tên gọi, MIDI controller được thiết kế để “điều khiển” – nó không tạo ra âm thanh nếu không kết nối với thiết bị hoặc phần mềm khác. MIDI controller không truyền tín hiệu âm thanh, mà gửi dữ liệu số.

Điều này có thể gây nhầm lẫn cho người mới bắt đầu, nhất là khi nhiều digital piano và synth có cổng MIDI in/out, nên cũng có thể dùng làm MIDI controller.

Nhớ rằng:

• MIDI controller thực sự: không phát âm thanh riêng, cần kết nối qua USB hoặc cáp DIN 5-pin để điều khiển phần mềm/phần cứng.
• Nhạc cụ kỹ thuật số có MIDI output: tự tạo âm thanh, đồng thời có thể gửi dữ liệu MIDI ra ngoài.

Ví dụ:

• MIDI Controller | Arturia Keylab MK3 49 Key
• Stage Piano – với MIDI output | SDP-3 Stage Piano by Gear4music

Có Thể Biểu Diễn Biểu Cảm Với Midi Controller Không?

Một lo lắng phổ biến khi thu qua MIDI là hiệu suất có thể mất đi yếu tố “con người”. May mắn là các tham số MIDI đã được chuẩn hóa, cho phép biểu diễn, chỉnh sửa và tinh chỉnh sau khi thu. Một số tham số bao gồm:

• Velocity
• Resonance
• Pitch
• Frequency Cutoff
• Aftertouch
• Pan
• Modulation
• Volume

Nhờ đó, bạn có nhiều lựa chọn chỉnh sửa hơn so với thu âm thông thường, giúp nhạc cụ ảo thêm sống động.

Ngoài ra, MIDI mapping cho phép gán từng phần của controller vào phần mềm theo ý muốn. Ví dụ với AKAI MPK Mini MKII, bạn có thể gán núm xoay vào fader trong Ableton, pad vào nốt trong nhạc cụ ảo, và phím vào trống ảo.

Khả năng tùy chỉnh này đảm bảo bạn tìm được workflow phù hợp, sáng tạo tự do mà không bị giới hạn.

Mpe Là Gì Và Tại Sao Nó Quan Trọng?

Một phát triển gần đây trong các bộ điều khiển MIDI hiện đại là MPE – viết tắt của MIDI Polyphonic Expression.

Công nghệ này cho phép mở rộng các hình thức biểu đạt thường thấy ở bộ điều khiển MIDI tiêu chuẩn. Nó có thể tạo ra âm thanh và phong cách tự nhiên hơn.

Nếu bạn thực sự muốn dấn thân vào thế giới nhạc điện tử, MPE là phương pháp hoàn hảo để đạt được điều đó. Nói đơn giản, MPE cung cấp khả năng truy cập modulation, pitch bend, aftertouch, velocity, và velocity release theo dạng đa âm. Điều này có nghĩa là với mỗi phím trong một hợp âm bạn chơi, bạn có thể điều khiển tất cả các thông số này, hoàn toàn phụ thuộc vào cách ngón tay bạn di chuyển và gõ lên phím.

Dù vẫn là một công nghệ mới trong MIDI, hiện nay đã có rất nhiều lựa chọn bộ điều khiển MIDI hỗ trợ MPE với nhiều mức giá khác nhau.

Hầu hết các bộ điều khiển MPE thường dựa trên cảm ứng, nhưng nhiều nhà sản xuất đang phát triển các bộ điều khiển và phong cách mới để mang MPE đến với nhiều nhạc công và nhà sản xuất hơn.

Artiphon Orba

Artiphon Orba là một bộ tổng hợp và looper điều khiển bằng cử chỉ, có thể hoạt động như một bộ điều khiển MIDI cho DAW của bạn. Khả năng kiểm soát âm thanh bằng cách gõ, trượt, lắc và vẫy cho phép bạn bước vào thế giới kiểm soát biểu cảm với mức giá dễ tiếp cận và thoải mái.

Ngoài ra, bộ pad Keith McMillen Instruments QuNeo cũng mang đến một sự tiến hóa tương thích MPE của bộ điều khiển pad MIDI quen thuộc, cho phép khả năng biểu diễn phức tạp và biểu cảm hơn.

Một Bộ Điều Khiển Midi Kết Nối Như Thế Nào?

Các bộ điều khiển MIDI kết nối thông qua cổng DIN 5-pin. Những bộ điều khiển hiện đại cũng có USB – rất phù hợp để kết nối với máy tính (vốn không có sẵn cổng MIDI).

Nếu bạn muốn kết nối với máy tính qua MIDI 5-pin, bạn sẽ cần một giao diện để chuyển đổi MIDI sang USB, Firewire hoặc định dạng khác. Đó có thể là một audio interface (có thêm nhiều kết nối hữu ích cho phòng thu tại nhà) hoặc một MIDI interface (chỉ chuyển đổi MIDI I/O).

Cổng MIDI 5-pin DIN rất lý tưởng để kết nối nhiều thiết bị phần cứng với nhau – ví dụ bạn có thể kết nối một bàn đạp MIDI footswitch với pedal hiệu ứng, hoặc kết nối bàn phím MIDI controller với một chiếc synth.

Midi Bắt Đầu Như Thế Nào?

MIDI (Musical Instrument Digital Interface) là một giao thức giao tiếp tiêu chuẩn trong ngành. MIDI được công bố lần đầu vào năm 1981 và đi vào sản xuất khoảng năm 1983. Âm nhạc điện tử bùng nổ từ cuối thập niên 70, và nhu cầu kiểm soát, đồng bộ nhiều nhạc cụ được đặt ra.

Ngày nay, lợi ích của MIDI gần như vô tận – bạn có thể dùng MIDI để kết nối và điều khiển nhiều thiết bị. Dữ liệu MIDI được ghi lại cũng có thể chỉnh sửa sau này trong DAW bạn chọn, cho phép bạn thu một màn trình diễn trực tiếp và tinh chỉnh từng thông số về sau.

MIDI có thể truyền đồng thời đến 16 kênh thông tin, cho phép kiểm soát nhiều khía cạnh trong phần trình diễn của nhạc sĩ. Trong hơn 35 năm qua, MIDI vẫn giữ vị trí giao thức giao tiếp tiêu chuẩn trong giới nhạc sĩ, nhà sản xuất và nhiều người sáng tạo khác.

Tôi Muốn Bắt Đầu Làm Nhạc. Tôi Nên Bắt Đầu Từ Đâu?

Để bắt đầu làm nhạc, bạn không cần phải mua quá nhiều thiết bị. Hầu hết các bộ điều khiển MIDI đều đi kèm với phiên bản của các phần mềm DAW phổ biến, vì vậy bạn có thể mở máy tính lên và bắt đầu tạo track, viết giai điệu và làm beat – ngay lập tức.

Tùy vào nhu cầu, một bàn phím controller có pad có thể là lựa chọn tuyệt vời, mang đến nhiều công cụ trong tầm tay khi làm việc với phần mềm nhạc số.

Xem thêm sản phẩm Midi Controller.

Xem thêm sản phẩm Guitar Điện.

Xem thêm sản phẩm Guitar Acoustic.

Xem thêm sản phẩm Guitar Classic.

Xem thêm sản phẩm Guitar Pedal.

Xem thêm sản phẩm Amplifier.