Sự Khác Biệt Giữa Gỗ Ash Và Alder Của Đàn Guitar

Khi bạn tìm hiểu về thông số kỹ thuật của đàn guitar điện hoặc guitar bass, một trong những chi tiết đầu tiên bạn sẽ gặp là loại gỗ làm thân đàn. Trong lịch sử lâu dài của đàn guitar điện, hai loại gỗ chủ yếu được sử dụng để chế tạo thân đàn nhạc cụ điện là gỗ alder và gỗ ash. Vậy tại sao lại là hai loại gỗ này? Chúng có nguồn gốc từ đâu và vì sao chúng lại trở thành lựa chọn phổ biến trong hầu hết các sản phẩm guitar điện? Dưới đây là một cái nhìn tổng quan ngắn gọn về từng loại gỗ.

Ash (Tần Bì)

Từ năm 1950 đến giữa năm 1956, Fender đã sử dụng gỗ ash cho thân đàn guitar điện và bass gần như độc quyền. Cho đến nay, gỗ ash vẫn được sử dụng trên một số lượng tương đối nhỏ các nhạc cụ. Những cây đàn guitar và bass có lớp hoàn thiện màu vàng thường sở hữu thân đàn bằng gỗ ash, vì loại gỗ này rất tốt trong việc "hấp thụ" lớp hoàn thiện đặc biệt đó.

Có nhiều loại cây ash, nhưng trong ngữ cảnh này, chúng ta đang nói về ash Mỹ. Đây là loại gỗ cứng bản địa của Bắc Mỹ, phân bố rộng rãi từ Nova Scotia ở phía bắc đến Florida ở phía nam, và mở rộng về phía tây đến Minnesota và đông Texas. Gỗ ash Mỹ nổi bật với độ chắc chắn, độ dày, vân gỗ thẳng và màu sáng, thường được dùng trong các ứng dụng hàng ngày như sàn nhà, đồ nội thất và gậy bóng chày.

Trong chế tạo đàn guitar, hai loại gỗ ash chính được sử dụng là ash phương bắc và ash phương nam, hay còn gọi là ash đầm lầy. Loại thứ hai, nhẹ hơn và có các lỗ rỗng lớn hơn, chủ yếu được tìm thấy ở miền Nam Hoa Kỳ. Gỗ ash đầm lầy có âm thanh cộng hưởng và ngọt ngào đặc trưng, với âm cao rõ ràng, âm trung sắc nét và âm trầm mạnh mẽ.

Leo Fender đã chọn loại gỗ này cho các mẫu đàn guitar Esquire, Broadcaster và Telecaster đầu tiên của ông. Thân đàn thường được làm từ hai hoặc ba mảnh gỗ dán lại với nhau, mặc dù có một số đàn được chế tạo từ một mảnh gỗ nguyên khối. Gỗ ash đầm lầy tạo ra nhiều âm bổng và duy trì âm thanh tốt, tuy nhiên, nó có độ ấm ít hơn so với một số loại gỗ guitar khác.

Tuy nhiên, gỗ ash có thể khó gia công, các lỗ chân lông cần được lấp đầy trước khi phủ lớp hoàn thiện, và âm sắc của các thân đàn làm từ gỗ ash đầm lầy có thể khác biệt hơn so với các thân đàn làm từ gỗ alder, vốn có vân gỗ đồng nhất và chặt chẽ hơn.

Tuy vậy, gỗ ash đầm lầy nổi bật với âm thanh rõ ràng và hiện diện, kết hợp sự cân bằng tuyệt vời giữa độ sáng và độ ấm. Không chỉ vậy, gỗ ash đầm lầy còn có vẻ ngoài rất hấp dẫn. Chính vì vậy, không khó hiểu khi nhiều cây đàn guitar Fender từ những năm 50, được chế tác từ gỗ ash, vẫn được đánh giá cao cho đến ngày nay.

Gỗ Alder

Fender đã bắt đầu sử dụng gỗ alder cho thân đàn điện từ giữa năm 1956, có lẽ chỉ đơn giản vì loại gỗ này dễ kiếm và giá cả phải chăng hơn so với gỗ ash. Từ đó đến nay, alder vẫn là loại gỗ chủ yếu được sử dụng cho các nhạc cụ điện của Fender. Đây là một lựa chọn rất tốt, cả trong quá khứ lẫn hiện tại.

Alder thuộc họ bạch dương và phân bố rộng rãi trên toàn cầu, chủ yếu ở vùng ôn đới phía bắc, kéo dài từ chí tuyến Bắc đến vòng cực Bắc. Các loại gỗ alder có thể chia thành hai nhóm chính: alder đen (hoặc alder châu Âu), chủ yếu có ở phần lớn châu Âu và Tây Nam Á và alder đỏ, có nguồn gốc từ bờ Tây của Hoa Kỳ.

Chiếc '72 Telecaster Deluxe trong dòng Classic Series này với lớp hoàn thiện màu óc chó có thân làm từ gỗ alder.

Gỗ alder đỏ là loại thường được sử dụng cho các cây đàn guitar nói chung và đặc biệt là đàn guitar của Fender. Vì gỗ alder đỏ có mặt từ Đông Nam Alaska đến Trung California và gần như luôn nằm trong bán kính 125 dặm từ Bờ Tây Thái Bình Dương, nguồn cung phong phú và giá cả phải chăng gần như nằm ngay trong sân sau của Fender.

Trong số khoảng 30 loại cây alder, alder đỏ mọc nhanh là một trong những loài lớn nhất trên thế giới, đạt chiều cao lên đến 30 mét. Loại gỗ này thường được sử dụng để làm đồ nội thất và tủ kệ. Thân đàn làm từ gỗ alder đỏ thường được làm từ hai đến bốn mảnh gỗ dán lại với nhau.

Gỗ alder đỏ mang lại nhiều lợi ích về âm thanh. Không đặc, đây là loại gỗ nhẹ với lỗ chân lông khép kín, cho âm thanh cộng hưởng và cân bằng, sáng hơn so với các loại gỗ cứng khác, với một chút nhấn mạnh hơn ở dải tần trung cao. Nó cung cấp độ bền âm tuyệt vời và phản ứng âm thanh sắc nét. Gỗ alder đỏ rất dễ gia công và dán tốt. Đặc biệt, alder cũng giữ lớp hoàn thiện tốt với màu nâu nhạt và vân gỗ khít, chỉ hơi lộ ra, nó rất lý tưởng cho các lớp hoàn thiện màu solid hơn là các lớp hoàn thiện trong suốt trông đẹp hơn trên gỗ ash.

Fender đã sử dụng các loại gỗ khác cho thân đàn điện của mình vào những thời điểm khác nhau trong lịch sử. Một số ít nhạc cụ với thân gỗ gụ được sản xuất vào năm 1963 và 1964, và một số nhạc cụ thân gỗ gụ vẫn được chế tạo đến ngày nay. Nhiều nhạc cụ Fender sản xuất tại Nhật Bản trong những năm 1980 và 1990 có thân gỗ basswood, nhưng hiện nay chỉ có rất ít mẫu sử dụng gỗ basswood. Các loại gỗ khác hiện đang được sử dụng trên một số lượng rất nhỏ các nhạc cụ điện của Fender bao gồm gỗ poplar, gỗ thông và gỗ koto.