9 Vs 10-Gauge Guitar Strings: Nên Dùng Loại Nào?

Hai cỡ dây điện guitar phổ biến nhất là 9 và 10, nhưng đâu là lựa chọn phù hợp hơn? Trong bài viết này, mình sẽ so sánh trực tiếp hai cỡ dây này để bạn xác định đâu là lựa chọn tốt nhất cho cây đàn điện của mình.

Và đây là câu trả lời nhanh…

Dây 9-gauge mỏng hơn nên dễ bấm và dễ bend hơn so với dây 10-gauge dày hơn và có lực căng lớn hơn. Dây 9-gauge phù hợp với đàn có độ dài scale dài hơn (ví dụ Stratocaster, Telecaster), trong khi dây 10-gauge hợp với đàn có độ dài scale ngắn (ví dụ Les Paul).

BẢNG 9-GAUGE vs 10-GAUGE

String Gauge 101

Gauge của dây nghĩa là độ dày của dây, đo theo đơn vị 1/1000 inch. Vì mỗi dây trong một bộ dây có độ dày khác nhau, dây E cao được chọn làm chuẩn vì đây là dây mỏng nhất.

Hai bộ dây phổ biến nhất cho guitar điện là 9-gauge và 10-gauge. Con số “9” hoặc “10” chính là độ dày của dây E cao: hoặc 0.009″ (dây 9) hoặc 0.010″ (dây 10).

Dưới đây là độ dày từng dây trong bộ dây 9-gauge và 10-gauge tiêu chuẩn:

BẢNG ĐỘ DÀY BỘ DÂY 9-GAUGE

BẢNG ĐỘ DÀY BỘ DÂY 10-GAUGE

Ta có thể thấy dây dày dần từ E cao xuống E trầm. Vì vậy, bộ dây 9-gauge có thể được gọi là 0.009–0.042 hoặc 9–42. Tương tự, bộ dây 10-gauge là 0.010–0.046 hoặc 10–46.

Khi so sánh hai bộ dây này, tất cả dây trong bộ 10-gauge đều dày hơn dây tương ứng trong bộ 9-gauge. Độ chênh lệch dao động từ 0.001″ đến 0.004″. Bảng dưới đây so sánh chi tiết:

So sánh độ dày:

BẢNG SO SÁNH ĐỘ DÀY 9-GAUGE vs 10-GAUGE

Như vậy, dây 10-gauge dày hơn dây 9-gauge khoảng từ 6% đến 18%. Sự khác biệt lớn nhất nằm ở dây B và dây A, còn nhỏ nhất ở dây G và D.

Sự Khác Nhau Giữa Dây 9 và 10-Gauge

Giờ khi đã nắm rõ kích thước từng dây, ta đi vào sự khác biệt thực tế và sự khác biệt về âm thanh.

Dây 9-gauge nhẹ hơn nên lực căng thấp hơn so với dây 10-gauge. Điều này ảnh hưởng đến những yếu tố sau:

• Cảm giác và độ dễ chơi
  
• Độ phù hợp với từng loại guitar
  
• Độ ổn định khi lên dây
  
• Âm thanh

Giờ mình đi vào từng yếu tố.

Cảm Giác và Độ Dễ Chơi

Độ dày của dây ảnh hưởng rất nhiều đến cảm giác khi chơi.

Dây 10-gauge nặng và căng hơn nên cần lực ngón tay lớn hơn để bấm và để bend. Dây 9-gauge thì nhẹ hơn, ít căng hơn nên dễ bấm và bend hơn.

Người mới học thường thích dây 9-gauge hơn vì ít đau tay và dễ chơi hơn. Người có vấn đề đau khớp tay cũng thường chọn dây 9-gauge.

Tuy nhiên, người có lực tay mạnh lại thích dây 10-gauge vì cảm giác chắc chắn hơn, đặc biệt khi bend, dây sẽ không bị “quá nhạy” dẫn đến dễ lệch tông.

Dây mỏng thường phù hợp chơi lead vì dễ bend, dễ chạy nốt nhanh. Ngay cả một số người chơi rhythm cũng thích dây nhẹ để chơi hợp âm barre đỡ mệt hơn.

Độ Phù Hợp Với Từng Loại Guitar

Guitar có scale length ngắn phù hợp với dây dày hơn, còn guitar có scale dài phù hợp với dây mỏng hơn.

Scale length là khoảng cách giữa bridge và nut.

Scale ngắn tạo lực căng thấp, nên người ta thường dùng dây dày để bù lại lực căng. Ngược lại, scale dài tạo lực căng cao, nên dây mỏng được ưu tiên để giảm bớt lực.

Ví dụ kinh điển:

• Les Paul có scale 24.75″ và đi kèm dây 10-gauge.
  
• Stratocaster có scale 25.5″ và đi kèm dây 9-gauge.

Dĩ nhiên bạn vẫn có thể gắn dây 9 lên Les Paul hoặc dây 10 lên Strat, nhưng cảm giác chơi sẽ thay đổi rõ rệt.

Việc cân nhắc scale length khi chọn dây giúp bạn có lực căng hợp lý, từ đó tối ưu độ dễ chơi.

Ổn Định Khi Lên Dây

Một lý do khiến bạn có thể muốn dùng dây dày cỡ 10 thay vì dây mỏng cỡ 9 là vì chúng mang lại độ ổn định khi lên dây tốt hơn. Dây cỡ 10 dày hơn nên chịu lực căng lớn hơn, khiến cây đàn khó bị lệch tông hơn.

Tuy nhiên sự khác biệt này không quá lớn khi so sánh bộ dây 9 và 10 trong standard tuning. Khi chọn cỡ dây, tốt nhất vẫn nên ưu tiên cảm giác chơi và độ dễ kiểm soát.

Nếu bạn gặp tình trạng đàn hay bị lệch tông, bạn có thể xem bài viết mình từng làm về 8 lý do khiến guitar bị out of tune và cách khắc phục.

Sự khác biệt về độ ổn định sẽ rõ rệt hơn khi bạn drop-tuning. Khi hạ dây, lực căng giảm đi. Vì vậy dùng dây cỡ 10 sẽ tốt hơn vì chúng bù lại phần lực căng bị mất.

Âm Sắc

Dây dày cỡ 10 nghe lớn hơn, ấm hơn và có sustain nhiều hơn so với dây mỏng cỡ 9, vốn sáng hơn và nhỏ hơn.

Lý do là dây dày tạo nhiều tần số trầm hơn, giúp âm ấm hơn và sustain lâu hơn. Dây mỏng thì sáng và mảnh hơn, phù hợp với một số thể loại như country.

Bạn có thể xem video YouTube để nghe trực tiếp sự khác nhau giữa dây 9 và 10.

Tuy nhiên, mình không khuyên chọn cỡ dây dựa trên tone trong đa số trường hợp, vì cỡ dây ảnh hưởng rất lớn đến cảm giác chơi, trong khi bạn có thể chỉnh amp để thay đổi tone.

Sự khác biệt về tone giữa dây 9 và 10 thật ra cũng khá tinh tế và khó nhận ra trừ khi bạn nghe hai bộ dây so sánh trực tiếp. Nó cũng chỉ thực sự dễ nghe nhất khi bạn dùng amp clean. Khi dùng gain cao thì gần như không phân biệt được.

Lưu Ý Về Tiếng Buzz

Dây dày ít gây ra fret buzz hơn so với dây mỏng. Vì dây dày chịu lực căng lớn hơn nên dao động ít hơn, giảm nguy cơ chạm vào fingerboard. Dây dày cũng nằm cao hơn ở nut, giúp hạn chế buzz.

Tuy nhiên, nếu bạn bị buzz nhiều thì nên đem đàn đến kỹ thuật viên có kinh nghiệm để kiểm tra. Trong rất nhiều trường hợp, giải pháp không đơn giản chỉ là đổi sang dây dày hơn.

Cỡ Dây Nào Là Tốt Nhất? 

Không có cỡ dây nào là “tốt nhất” một cách tuyệt đối giữa hai lựa chọn này, nhưng có một số trường hợp một cỡ dây sẽ phù hợp với đa số người chơi hơn.

Dưới đây là vài gợi ý chung.

Đây chỉ là định hướng ban đầu nếu bạn chưa biết chọn cỡ nào.

Nếu bạn đang dùng dây 9 mà thấy có thể hưởng lợi từ dây 10 thì hãy thử vào lần thay dây tiếp theo, và ngược lại. Chỉ khi tự chơi thực tế bạn mới biết dây nào hợp nhất với mình.

Vì Sao Nên Chuyển Sang Dây Cỡ 10?

• Nếu bạn drop-tuning và cần tăng lực căng
  
• Nếu bạn khó kiểm soát bend khi chơi dây 9
  
• Nếu dây 9 cho cảm giác quá nhẹ và nhạy

Vì Sao Nên Chuyển Sang Dây Cỡ 9?

• Nếu dây 10 khiến bạn đè khó khăn
  
• Nếu bạn muốn dây dễ bend hơn

Cuối cùng, hãy nhớ rằng dây 10 phù hợp với cây đàn này không có nghĩa nó sẽ phù hợp với cây đàn khác, đặc biệt nếu độ dài scale khác nhau. Điều này rất quan trọng nếu bạn sở hữu nhiều đàn.

Xem thêm sản phẩm Guitar Điện.

Xem thêm sản phẩm Guitar Acoustic.

Xem thêm sản phẩm Guitar Classic.

Xem thêm sản phẩm Guitar Pedal.

Xem thêm sản phẩm Amplifier.